Beginpagina van Plantaardigheden.nl

 

 

Actuele toepassingen van planten

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten
Sitemap

Leesmaar.nl
Dodoens en meer bijzondere boeken

Leeswerk.nl
Artsenijgewassen
Flora Batava

Krachtigeplanten.nl
A modern herbal: 100 medicinale planten
Massachusetts Institute of Technology

Beschrijvingen van planten

Paardenkastanje (Witte) - Aesculus hippocastanum

Overzicht van deze plant

Aesculus hippocastanum - witte paardenkastanje

Zie grotere afbeelding

  • 1644 Vlaams: Castanieboom (Vremde), Castanie (Peerden- oft Ros-)
  • 1616 Latijn: Castanea equina [814]

 

Google search paardenkastanje op deze website https://www.google.nl/search?q=
paardenkastanje+site:plantaardigheden.nl

Alle foto's van Aesculus hippocastanum op internet

Aesculus hippocastanum in Plantago PlantIndex

Cruydt-boeck 1644

Van Castanie

Artseny 1796

Paarden karstengen-boom - Aesculus hippocastanum

Flora Batava 1865

Aesculus hippocastanum - Gewone Paardenkastanje

Namen

Familie

   Paardekastanjefamilie - Hippocastanaceae

Botanische naam

   De geslachtsnaam 'Aesculus' betekent "Eik met eetbare eikels", eigenlijk zijn de vruchten niet echt eetbaar, behalve voor geiten en varkens. 'Esca' betekent voedsel in het Latijn. De naam 'Aesculus' werd dus gebruikt voor een Eikensoort, die volgens Plinius de Oudere hoog gewaardeerd werd om zijn eetbare Eikels, hoe deze naam aan de Paardekastanje gekoppeld werd is onbekend, Loudon suggereert dat de naam ironisch bedoeld was, omdat de vruchten een grote gelijkenis vertonen met die van de Tamme Kastanje. De soortnaam 'hippocastanum' slaat op het feit dat de vruchten veel aan paarden werd gegeven om ze van de hoest te genezen.

Andere talen
  • E: Chestnut Tree, Horse Chestnut
  • F: Maronnier d'Inde
  • D: Roßkastanie
Volksnamen
  • Dolle Kastanje
  • Wilde Kastanje
Kastanjes uit het vuur halen

   Afkomst: Degene die in het verre verleden als eerste kastanjes uit het vuur moest halen, was niet een mens maar een hond. Een oude fabel - bij ons al in de 16e eeuw bekend - gaat als volgt. Een aap kreeg trek in gepofte kastanjes en wilde ze uit het vuur halen, maar hij was bang om zich te branden. Naast het vuur lag een hond te slapen. De aap nu gebruikte de poot van de slapende hond om de kastanjes te pakken. in de 17e eeuw nam De la Fontaine de fabel in zijn verzameling op. Bij hem is er echter geen sprake van een hond maar van een kat.
Betekenis: voor een ander een gevaarlijk werkje opknappen.

Geschiedenis

   Een boom die oorspronkelijk uit de Balkan komt (met name Turkije), door de Turken, Venetiaanse kooplieden of de kruisvaarders richting West-Europa, waar hij vanaf de 18de eeuw overal verspreidt raakte omdat hij vanwege zijn grote sierwaarde veel werd aangeplant. Zigeuners gaven de vruchten veel aan hun paarden als geneesmiddel, o.a. bij klachten op de borst en bij drachtige merries. Gedurende de Eerste Wereldoorlog werden Paardekastanjes gemalen en als veevoer gebruikt om graan te besparen voor menselijke consumptie. Ook voor mensen werd de boom toegepast bij koorts en malaria, en de gemalen vruchten werden gebruikt om op te snuiven om meer neusslijm te produceren. Ook werd van de witte kern van de vrucht een waspoeder gemaakt. Ook werd het als bestrijdingsmiddel tegen houtworm gebruikt. En natuurlijk de bekende kastanje in je zak tegen reuma en jicht.

Botanie

   Een boom die tussen de 10 en de 30 meter hoog kan worden, met een stam die kort lijkt vergeleken met de kruin. Vlak bij de kruin, maakt de boom vaak een draai. De hoofdtakken zijn meestal horizontaal gericht, de jonge takken verticaal. De bast is bruin, later verkleurt deze naar grijs. De jonge bladeren zijn donzig, ze zijn tegenover elkaar staand met een lange stijve steel, het blad is samengesteld uit vijf tot zeven ovaalvormige bladeren die samen een hand vormen, het blad is ingezaagd en vanuit de hoofdnerf evenwijdig generfd. in mei en juni bloeit de boom met grote witte of roze bloemtrossen die rechtop staan. De bloemen hebben gelige vlekken, nadat de bloemen zijn bestoven verkleuren deze vlekken naar rood, ze bloemtrossen hebben een lekkere geur. in het najaar verschijnen de bolsters met daarin de mooie roodbruine vruchten Paardekastanjes kunnen ongeveer 250 jaar worden.

Gebruik

   De witte bloemen duiden op een werking voor infecties en vrouwenziekten, bovendien versterken ze de harmonie. De boom in zijn geheel werkt op de weerstand, heeft een krachtige uitstraling. Takelt echter snel af in het najaar. Astrologisch valt de Paardekastanje onder Jupiter en Venus.

Typologie

   Voor de mens van middelbare leeftijd naar de ouderdom. Voor de mens die op latere leeftijd moe of uitgeblust is (vanaf ongeveer 40 jaar). Voor de mens die zich aangetrokken voelt tot wijsheid, hulp, éénwording, respect en warmte.

Inhoudsstoffen

  • Looistoffen
  • Saponinen (aescine, verwijdert cholesterol, maar helaas ook het giftig element)
  • Bitterstoffen (aesculine, phylaescine)
  • Mineralen: calcium en zink
  • Vitamine K
  • Cumarine (licht verdovend)

Werking

Bloedsomloop

   Bij slappe vaten, spataderen en aambeien, remt ontstekingen van bloedvaten, werkt verwijdend op de kransslagader, bij aderverkalking en een te hoog cholesterolgehalte (saponinen). Bij hoofdpijnen en misselijkheid ten gevolge van vaatkramp. Bij concentratieproblemen en vergeetachtigheid.

Bewegingsapparaat

   Reuma, jicht en ischias. Rugpijn. Verwondingen aan zacht spierweefsel met een lokale vochtophoping. Verder bij Carpal Tunnel Syndroom en RSI.

Spijsvertering

Bij infecties van maag en darmen.

Geslachtsorganen

   Bij een vergrote prostaat. Bij baarmoederbloedingen en zware menstruele bloedingen (altijd de oorzaak hiervan nagaan)

Overige

   In de bast zitten stoffen die goed werken tegen UV-licht (zonnebrand). Het zit veel in cosmetica om de huid soepel te houden en strak te krijgen. Men kan de tot poeder vermalen Kastanjes gebruiken tegen aaltjes in kamerplanten.

Gebruik

   De bloemen en de jonge knoppen en de Kastanjes zonder schil voor de tinctuur, deze kan in etappes gemaakt worden. Thee maak je van de bloemen en het jonge blad. Kastanjezalf van de Kastanjes zonder schil of van de Ø (moedertinctuur) (toevoegen aan lanoline of vaseline). Ook de bast kan worden gebruikt, deze in de lente strippen van jonge takken en drogen in de zon, hier kan een Ø (moedertinctuur) van gemaakt worden.

Let op!
Niet vers gebruiken op een beschadigde huid i.v.m. de aanwezige saponinen aescine, sommige mensen zijn hier extra gevoelig voor.

Goede combinaties

   Gaat goed samen met Wijnruit (Ruta D1) en/of Rozemarijn, versterkt de afvoer van opgeslagen ureum (afval van eiwitten, helpt bij reuma en jicht). Verder samen met Eik en Toverhazelaar bij problemen met de vaten.

Recepten

Crème voor winterhanden en - voeten
  • 20 Kastanjes koken in weinig water, pellen en
  • van de witte inhoud een puree maken die een aantal dagen in een pot kan worden bewaard
  • ieder avond voor het slapen gaan deze crème op de aangedane lichaamsdelen wrijven en deze verbinden
  • deze kuur kan heel goed preventief worden toegepast.
Zalf bij aambeien
  • 5 dagen lang 30 gr Paardekastanjeblad laten macereren in 30 ml 70% alcoho
  • zeven, wegen en op 20 ml vloeistof 60 gr lanoline toevoegen, goed mengen
  • met deze balsem kan men aambeien behandelen.
Tinctuur bij een moeilijke spijsvertering
  • 5 gr gedroogd Kastanjeblad 5 dagen macereren in 50 ml 70% alcohol
  • Filtreren en bewaren in een flesje met druppelaar
  • Dosis 10 druppels.
Antimotmiddel
  • een aantal verse, wilde Kastanjes aan een draad rijgen tot een snoer en
  • dit in een klerenkast ophangen.
Wasmiddel
  • gedroogde, gepelde en fijngemaakte wilde Kastanjes leveren een poeder op dat als wasmiddel kan worden gebruikt
  • Een lepel van dit poeder in een zakje, dat stevig wordt gesloten en in kokend water gedompeld met 5 kg linnengoed
  • Dit wordt dan helder wit.

Diergeneeskunde

Koliek bij paarden
  • voeg aan het normale voer enkele handen poeder van gedroogd Kastanjevruchtvlees toe
Bloesemremedie
Chestnut Bud
  • Positieve, transformerende kwaliteit: inzicht; leren van voorbije ervaringen; aard en doel van fouten in het leerproces begrijpen, snel en makkelijk kunnen veranderen; alert.
  • Onevenwichtigheid
  • Voor de degenen die vast blijven zitten in dezelfde herhalende situatie, levensles of gewoonte; langzaam in leren; zorgvuldig het leven kunnen observeren.

Magie

  • Geslacht: Mannelijk
  • Planeet: Jupiter
  • Element: Vuur
  • Krachten: Geld, Genezen
Gebruik

   Kastanje wordt gedragen in de zak om reuma en rugpijn te weren, als je er drie draagt wordt je ook niet duizelig. Wikkel een geldbiljet om een Kastanje en doe het in een zakje, dit trekt geld aan, maar ook succes.

Bronnen

G.van Elteren

Meer

   Wilt u meer weten over dit kruid en vele andere kruiden? Bezoek dan de website van G.van Elteren, http://www.herbasanitas.nl. G.van Elteren is herboriste en geeft o.a. een Opleiding Kruidengeneeskunde en leuke en interessante workshops en cursussen!

^Naar het begin van deze pagina

Planten
 
Kruidenlijstjes
Beschrijvingen van planten
  A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | MN | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | Z

A.van Roy

C.van der Steen

G. van Elteren

Paul Munnik

Weleda (deels met dank overgenomen)

Foto's prof. Paul Busselen
  A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Nederlandse, Latijnse en Engelse plantennamen zoeken
Nieuwe planten-soorten en -namen in Nederland
 
Woordenboek Nederlandsche Taal
Plantago PlantIndex
Letter: druk op CTRL, draai ook aan muiswiel