Beschrijvingen van planten

Rode zonnehoed - Echinacea purpurea

Overzicht van deze plant

Namen

Familie

   Composietenfamilie - Asteraceae (Compositae)

Botanische naam

   De geslachtsnaam 'Echinacea' komt van het Latijnse 'achnos' wat '(zee)egel' betekent, het woord 'achnos' is weer afgeleid van het Griekse woord 'echinos', wat ook weer staat voor '(zee)egel'. Deze naam werd aan de plant gegeven door de Duitse botanist Conrad Moench in 1794. De soortnaam 'purpurea' slaat op de kleur van de bloemen en betekent uiteraard 'purper'. De oude botanische naam van de Rode Zonnehoed was 'Rudbeckia' door Linnaeus gegeven, hij had de plant genoemd naar Rudbeck, zijn voorganger op de universiteit van Upsala, in Zweden.

Andere talen

• E: Purple Coneflower
• F: Echinacea
• D: Rudbeckie

Volksnamen

• Black Sapson (US)
• Echina
• Kogelbloem
• Niggerhead (US)

Geschiedenis

   Toen de Europeanen naar Noord-Amerika kwamen, was deze plant al lang in gebruik onder de stammen van de Great Plains, die hem gebruikten bij allerlei infecties en voor het ontsmetten van wonden. De plant verscheen voor het eerst in de medische literatuur in 1762, als een middel om zadelzweren te behandelen bij paarden. De vroegste berichten over het gebruik in de traditionele westerse geneeskunde dateren van rond 1870, rond deze tijd leerde een de arts, Dr. H.C.F. Meyer het gebruik van de inheemse stammen van Nebraska, Meyer was gefascineerd door hun gebruiken en grote gezondheid. Hij leerde dat Echinacea door vele stammen werd toegepast, o.a. door de Cheyenne, Choctaw, Comanche, Dakota, Meskawaki Fox, Pawnee, Sioux en de Omaha. Echinacea werd het meest gebruikte kruid binnen de Eclectische Medische Beweging in de VS (1845-1930), waar het werd toegepast voor vele kwalen.

   Op zijn vele reizen leerde ook Dr. Alfred Vogel, de Indiaanse toepassing bij slechthelende wonden en slangenbeten kennen. Hij zag dat de plant werd gekneusd en fijngekauwd, met dit papje werd de wond bedekt. Vogel was zo onder de indruk van het genezend vermogen van de Rode Zonnehoed, dat hij teruggekomen van zijn reis naar Amerika, pogingen ondernam om de plant in zijn Zwitserse tuinen te kweken. Dit lukte en vanaf dat moment was Vogel voor de productie van Echinaforce niet meer afhankelijk van import.

   Na deze plant is veel onderzoek gedaan, dit begon al in 1911, toen er van de ontstekingsremmende en weerstandsvermogende werking melding werd gemaakt. Maar in de jaren '80 van de 20^ste eeuw kwam er pas echt een doorbraak toen door Prof. Dr. Wagner uit München op overtuigende wijze werd duidelijk gemaakt dat Rode Zonnehoed niet zo zeer zelf bepaalde ziekteverwekkers bestrijdt, maar de niet-specifieke afweerkrachten van het menselijk lichaam verhoogt. De plant bleek de fagocytose (het opeten van ziekteverwekkers door de witte bloedlichaampjes) kenmerkend te activeren. Verder bleek dat Rode Zonnehoed een remmende werking heeft op de zogenaamde hyaluronidase, dit is het proces dat een ziekteverwekker een enzym afscheidt waardoor weefselcellen van elkaar losraken, zo kan de ziekteverwekker sneller binnendringen. Rode Zonnehoed vertraagt dit proces aanzienlijk. Dit nieuws vond zijn weg naar de wereldpers, en al gauw werd Rode Zonnehoed een van de meest gebruikte plantaardige medicijnen.

Botanie

   Vaste plant uit de Composietenfamilie, wordt tot 90 cm hoog, met de dikke penwortel overwintert de plant, in de lente ontstaan alleenstaande, dikke, ruwe stengels, waarvan het onderste deel hol is, terwijl de stengels onder de bloemhoofdjes verdikt zijn. De langwerpig of zwak elliptische bladeren zijn donkergroen, ruw behaard en bedekt met knobbeltjes, bij de grond zijn ze langgesteeld, terwijl de schaarse stengelbladeren bijna zittend zijn. De bloembladen zijn sterk gewelfd en omringd door smalle, ruwbladige schutbladen met een gave rand, de straalbloemen zijn teruggebogen en zijn purperrood van kleur. De buisbloemen zijn groenachtig en vijftandig, erin vindt men een donkerrode stijl die aan de top gedeeld is. De planten groeien graag bij elkaar. Rode Zonnehoed komt oorspronkelijk voor op de prairies, lichte loofbossen en zonnige hellingen van de westelijke gebieden van Noord-Amerika. in Europa wordt de Rode Zonnehoed veel als sierplant gekweekt.

Gebruik

   Typische Zonneplant die zich naar dit hemellichaam richt. Hij heeft een penwortel, dit verwijst naar een sterk aardende werking. Ze staat graag in grote groepen, de plant heeft een zeer krachtig uitstraling en laat zich niet wegdrukken. Het kruid werd door de Sioux in rituelen gebruikt om de kracht te versterken. Verder heeft de Rode Zonnehoed een grote Marskracht, vanwege het vermogen de eigen afweer van het menselijk lichaam te versterken. Het is een krijgersplant. De kleur van de bloemen is samengesteld uit rood, met een werking op het bloed, en wit, wat een aanwijzing is voor een positief effect bij de bestrijding van infecties bovendien harmonieverhogend.

Typologie

   Ik ga hierbij op mijn eigen gevoel af, ik ben geen typologie van deze plant tegengekomen. Het type dat bij deze plant past is naar mijn idee, de onzelfstandige mens, die veel leunt op anderen, niet voor zichzelf durft op te komen. ik baseer dit op het feit dat de plant het eigen immuunsysteem versterkt, waarmee de plant duidelijk maakt dat we verantwoordelijk zijn over ons eigen leven, en dat het mogelijk is om controle te nemen over ons functioneren. "Hier sta ik en wordt steeds een beetje sterker". Mentaal zou het juist ervoor kunnen zorgen dat we wat liefdevoller en opener naar andere mensen zouden kunnen worden omdat de plant het innerlijk versterkt.

Inhoudsstoffen

• Etherische olie
• Glycoside (echinacoside)
• Echinaceïne
• Phenolien
• Hars
• Inuline
• Betaïne
• Fenolzuur
• Polysachariden
• Chichorinezuur

Werking

Constitutie en infecties

   Heeft een sterk weerstandsverhogend effect op het hele organisme, verschillende inhoudsstoffen werken antibiotisch en ontstekingsremmend. Helaas wordt dit kruid vaak verkeerd toegepast, veel mensen gebruiken het als een preventief middel dat de hele winter geslikt wordt om verkoudheid en griep te voorkomen, het lichaam raakt er aan gewend en het positieve effect verdwijnt, dus wissel het af met andere middelen of gebruik het alleen wanneer het echt nodig is.

   Als middel om infecties te bestrijden is het zeer geschikt, ook bij kinderen, ouderen en mensen die extra bevattelijk zijn voor infectieziekten, zoals hartpatiënten, anemiepatiënten, diabetespatiënten etc. (zie echter ook Overige). Het kan ook de weerstand verhogen bij candida, bronchitis. Ook bij herpes simplexinfecties. Heeft een zeer goede tegen alle infecties, zowel van de luchtwegen, zoals bij bronchitis, verkoudheid, sinusitis, angina, tonsillitis. Maar ook voor ontstekingen van de huid, bijvoorbeeld puisten, steenpuisten, sceptisch eczeem, ontstoken wonden. is weefselherstellend, is wat pijnstillend en bloedzuiverend. Ook bij de Ziekte van Pfeiffer en de bekende kinderziekten. Ook ondersteunend bij psoriasis en de Ziekte van Crohn (al is dit discutabel omdat dit beide auto-immuniteitsziekten zijn). Ook bij vaginale schimmelinfecties, vaginitis. Gebruik het kruid vlak voor een grote, tandtechnische behandeling, en ook hierna. Ook bij open benen en verwondingen.

Overige

   Drie recente studies hebben uitgewezen dat Rode Zonnehoed beter werkt als het genomen wordt, als de eerste tekenen van een infectie optreden, dan wanneer het kruid elke dag wordt ingenomen als preventief middel. Die drie studies zijn: Melchart et al., 1998, Brinkeborn et al. 1998, Hoheisel et al. 1997.

Gebruik

   Men gebruikt de wortels en de bloemen, de wortels moeten in de herfst worden opgegraven, het liefst van wat oudere planten. Men zegt dat de Ø (moedertinctuur) van de verse wortel beter is dan de Ø (moedertinctuur) van de gedroogde wortel. Men kan ook een aftreksel maken van de wortel.

Let op! Rode Zonnehoed moet niet worden toegepast in progressieve systeem - en auto-immuniteitsziekten als tuberculose, leiose, MS, verbindende weefselstoornissen volgens de Duitse Commissie E. Verder ook niet bij HIV/AIDS.

Goede combinaties

   Gaat goed samen met kruiden die een gelijke werking hebben op infecties, zoals de Canadese Geelwortel, samen hebben ze een werking die is te vergelijken met een antibioticakuur.

Recepten

Kompres bij een herpes simplexinfectie

• 40 druppels Ø (moedertinctuur) op 500 ml water.

Recepten

Bij blaasontsteking

• Gelijke delen Echinaceae Ø (moedertinctuur)  en Achillea  Ø (moedertinctuur)

Magie

   De Sioux gebruiken de plant om aan geesten te offeren en om rituelen te versterken.

Bronnen

• Voor dit artikel gebruikte bronnen

G.van Elteren

Meer

   Wilt u meer weten over dit kruid en vele andere kruiden? Bezoek dan de website van G.van Elteren, http://www.herbasanitas.nl. G.van Elteren is herboriste en geeft o.a. een Opleiding Kruidengeneeskunde en leuke en interessante workshops en cursussen!

^Naar het begin van deze pagina
«Naar de eerste pagina van Beschrijvingen

^Naar het begin van deze pagina