Beginpagina van Plantaardigheden.nl

 

f

 

Actuele toepassingen van planten
Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

Index Het Groene Virus

Gezond Groen 1 - Duizendblad

   Een nieuwe rubriek Het Groene Virus/Gezondgroen is bedoeld om wetenswaardigheden van de natuur onder de aandacht te brengen zonder allerlei wetenschappelijk verantwoorde franje.

   We hopen dan ook dat u dat ook aardig en informatief vind.

   Nu verschijnen er vakbladen die heel nuttige informatie en artikelen bevatten over planten en hun geneeskrachtige werking, vaak heel waardevol. Jammer is daarbij vaak dat om zoiets op de juiste waarde te schatten je een geneeskundig woordenboek en andere naslagwerken nodig hebt om die artikelen te lezen en voldoende te begrijpen.

   Zelf deed ik er jaren over om het jargon een beetje eigen te maken en vind deze artikelen echt leesvoer. In kranten schrijven ze ook vaak artikelen naar aanleiding van persberichten over de werking van planten bij ziekte, jammer genoeg rammelt daar van alles aan in veel gevallen, en wordt er hypeachtig op meldingen gereageerd.  Om nu zin en onzin en overenthousiaste journalistiek van een nuchtere kijk te scheidden hebben we Gezond Groen bedacht. Dus komen we met een bespreking van het artikel zoals de onderzoeker dat geschreven heeft, met af en toe wat verklaringen die we zelf aanbrengen om het ook voor ons zelf begrijpelijk te maken.

   De verantwoordelijkheid van de geciteerde stukken ligt bij de auteur van het oorspronkelijke artikel.

   U als gebruiker kunt ook suggesties aandragen om artikelen besproken te krijgen onder het hoofd Gezond Groen. We zijn benieuwd naar uw reacties op pollekens@gmail.com .

   Het eerste artikel dat ik voor u gelezen heb komt uit Nederlands Tijdschrift Voor Fytotherapie het julinummer van 2012 die deze week op de mat viel.

   Het bevat een viertal artikelen met als thema Hart- en Vaatziekten (HVZ) in Het Groene Virus 6 gaf ik al aan dat zoiets voor mij al een bijzonder punt van aandacht is.

Duizendblad en de werking daarvan op hart- en vaatziekten.  

   Hebt u de boekenserie de Aardkinderen van Jane Auel gelezen, dan hebt u kennis kunnen maken met het gebruik van kruiden in de grijze oudheid van holbewoners. De plant waar de auteur van dit artikel (S.B.A. Halkes) over begint kent al gebruik van duizendblad door de Neanderthalers een slordige 67000 jaar geleden. Dat zou wel aardig in de schrijfwereld van Auel kunnen passen.

   Het duizendblad (ABBL: Achillea millefolium) staat al zeer lang bekend als geneesmiddel. Achilles de Griek is met de naam eraan verbonden. De bloedstelpende werking bij wondverzorging van de strijder Achilles kan ermee te maken hebben maar dat verband legt Halkes niet. Maar iedere kruidenkenner weet dat het ook goed is voor ontstekingen, hoofdpijn, koorts en zo nog meer. Op deze site staat er een beschrijving van duizendblad. Dus hoef ik dat niet dunnetjes over te doen.

   Van alle stoffen die je in de plant kan vinden is bekend dat ze invloed hebben op de genoemde kwalen en toestand van het lichaam. Halkes heeft een papierstudie gedaan naar de onderzoeken van tien groepen wetenschapsbeoefenaren en daar zitten een paar redelijke zwaargewichten bij, naar de effecten op bloedvaten en hart van het duizendblad in het bijzonder.

   Wat opviel was dat de meeste onderzoekers gekend zijn uit de fytotherapeutische gemeenschap, dus ze zijn mogelijk al op voorhand een beetje bevooroordeeld en genegen om naar positieve effecten te zoeken. Ik ben waarschijnlijk om mijn opinies een beetje verdacht in de ogen van kwakzalverbestrijders dus loop ik aan dat bezwaar voorbij. Terug naar het betoog:

   De  tinctuur van duizendblad, dat is een aftreksel op basis van gedroogde kruiderij in dit geval, hebben ze bij ratten gebruikt, stevig en minder stevig gedoseerd, ten opzichte van een normale bloeddruk bij die beestjes, tot wel 45% terug bij een stevige dosering.  Zoveel bloeddrukverlaging zou ik niet mee willen maken, je zou, enkele gevallen daargelaten, kunnen lijden aan een stevige appelflauwte . Zo komen we nog eens ergens.  Maar bij de lagere doseringen was het effect minder drastisch. Hetzelfde gedaan bij cavia’s, waar het effect leek op dat van een bèta blokker: een duidelijk lagere hartslag en slagkracht. Die werking wordt vergeleken met een middel als Verapamil, wat een calciumantagonist wordt genoemd. Calcium is een stof die voor het hartritme van belang is, nog afgezien van het effect op de botten.

   Bij het gladde spierweefsel waaruit de bloedvaten en in het bijzonder de hartslagaders bestaan, remde de tinctuur de samentrekking van die spierweefsels. Dus de effecten zijn duidelijk waarneembaar, waarbij ook de vaatverwijdende stof stikstofoxide een rol speelt.

   Bij een ander onderzoek werd meer in het bijzonder naar artemetine gekeken een stof uit de groep van flavonoïden en daarvan afgeleide stoffen (derivaten) . De vluchtige olie uit het duizendblad gaf geen vergelijkbaar effect, artemetine wel degelijk. Ook hierbij werd een tinctuur gebruikt. De gebruikte dosering was vrij hoog naar mijn idee, en resulteerde in een bloeddrukverlaging met maar liefst 40%, daarbij moet wel de opmerking gemaakt dat de bloeddruk eerder kunstmatig was opgepept. Voor de kenners van medicijnen is de werking vergelijkbaar met captopril (een ACE remmer voor de echt ingewijden).

   Voor de gebruikers van statines, vanwege hun vaatwandversterkende werking, is een ander onderzoekje mogelijk van belang, dat van de groep onderzoekers rond meneer Dall’Acqua, die hebben de tinctuur op chlorogeenzuur, kinazuren en flavonoïden en flavonoïdeglycosiden onderzocht en deze gevonden. Deze stoffen houden ze verantwoordelijk voor de gevonden werking bij bloedvaatontstekingen en vooral op de preventieve werking daarbij. Ze vermoeden zelfs dat bij een voortdurende groei van aderverkalking het kan helpen om de aangroeisels aan de vaatwanden tot een stabielere soort te maken en daardoor de kans op trombose die door het losraken, van wat ze ook wel plaques noemen, zouden kunnen ontstaan.

   De moraal van dit verhaal is natuurlijk dat het middel dat eigenlijk puur een plantenextract is gebruikt zou kunnen worden in plaats van de genoemde medicijnen.

   Over het drinken van een bepaalde dosering duizendblad als thee word in de onderzoeken niet gesproken, nog over de effecten daarvan. Omdat rommelen met bloeddruk en bloedvaten een zaak is die met de nodige zorg moet worden omgeven, lijkt het me beter om alleen in overleg met de arts het een en ander uit te proberen. Voor hen geld zeker de volgende zin, maar ook voor u.

   Nu komen alle onderzoekers tot de slotsom dat je op basis van hun bevindingen een reden mag zien om verder en nader onderzoek te doen. Zo zit de wereld natuurlijk wel in elkaar. Je moet geen afgerond onderzoek doen, telkens kleine stukjes vooruit.

   Dat maakt wetenschappelijk onderzoek zo kostbaar. Daarbij komt ook nog eens dat wetenschapsbeoefenaren op de aantallen van hun publicaties en de vermelding van citaten uit schrijfwerk, hun status opbouwen, dan is telkens een stukje wel zo leuk en daarom knip ik het verhaal ook in een paar delen.

   In het volgende stukje Gezond Groen gaan we kijken of het Indische trassie misschien wel aardig is voor het hart.

   Gezien het feit dat er beachvolleybal gaande is bij de Olympische spelen neem ik maar vooraf een kopje duizendbladthee.

   Voor alle duidelijkheid: voor de details moet u het artikel opvragen of het blad aanschaffen.  Het digitale postadres van NVF: nvf@fyto.nl  de website: www.fyto.nl

Breda, augustus 2012

Paul Munnik

Plantaardigheden.nu - Vragen en antwoorden en discussie

Het Groene Virus
Index
  1 Slapende vleermuis
  2 Scanner als herbariummaker
  3 Het maken van een herbarium
  4 Wandelen in de stad.
  5 Bessen
  6 Als de hond zich met je hobby gaat bemoeien
  7 Hoornaars-nest
  8 De Kastanjeboom
  9 Diersporen
  10 Stille Waters
  11 Ingestraald
  12 Zwammen
  13 Vervolgschade
  14 Laat u niet neppen
 

15 Eksternest

  16 Van de kik7ker Lazarus
  17 De hond en je hobby vervolg:
   
Gezond Groen
  1 Duizendblad  
 

2 Schrijven over planten kan je laten botsen met de Voedsel en Waren Autoriteit

  3 Zwart gedacht: Zwarte zalf”
     
Woordenboek Nederlandsche Taal
Plantago PlantIndex
Letter: druk op CTRL, draai ook aan muiswiel