|
 |
|
Plantaardigheden.nl |
Leesmaar.nl |
|
Krachtigeplanten.nl |
5 augustus 2013 De boer verbouwt nu ook medicijnen
Foto: Taco van der Eb Bollenkweker Jaap Leenen oogstte succes met de teelt van galantamine-houdende narcissen. ,,Nederland is een landbouwnatie.’’ Bio-economie kans voor de landbouwVoorhout ✱ ,,Laatst sprak ik een oude kweker, die zei: ,,Als je amaryllissen vermeerdert, heb je na een paar dagen extra lange, extra sterke nagels.’’ Die boeren hebben daar een speciale techniek voor, hè? Er zit dus iets in die bol dat de groei beïnvloedt’’, filosofeert de Voorhoutse bollenboer Jaap Leenen (66). ,, Dat is iets voor L’Oréal. Voor een stof die sterke nagels geeft, hebben cosmeticabedrijven veel geld over.’’ Planten zijn biochemische fabriekjes, die in hun wortels, stengels, bloemen of vruchten duizenden stoffen maken. Sommige daarvan zijn geschikt als grondstof voor medicijnen en cosmetica. De Voorhoutse kwekerij W.F. Leenen heeft in de bloembollenwereld en daarbuiten bekendheid opgebouwd met de teelt van narcissen die galantamine bevatten. Deze stof kan bij een kwart van de Alzheimerpatiënten het beloop van de ziekte vertragen en zelfs stabiliseren. De Zuid-Afrikaanse onderzoekster Andrea Lubbe, die in april promoveerde aan de Universiteit Leiden op onderzoek naar de mogelijkheid om een productielijn op te zetten van galantamine, ontdekte dat ook tulpen een kostbare chemische verbinding maken. De stof S-Tulipase-B zou een sterke antibacteriële werking hebben en wordt zelfs genoemd als alternatief voor antibiotica. LandbouwnatieDeze kant moet het dus op met de land- en tuinbouw, vinden kweker Leenen en directeur Leon Mur van het in Leiden gevestigde Kenniscentrum Plantenstoffen. Nederland, Leenen wordt niet moe het te herhalen, is een vooraanstaande landbouwnatie en een ’hotspot van cultuurrassen’. Boeren, kwekers en universiteiten beschikken gezamenlijk over ruim 100.000 al dan niet gecultiveerde planten. Bovendien zitten alle bedrijfstakken, van akkerbouw en bloembollenteelt tot glastuinbouw en sierteelt, bij elkaar en bij de kenniscentra om de hoek. Daardoor kan onderzoek snel verlopen en ook snel tot nieuwe producten leiden. ,,Je hoeft niet naar de Verenigde Staten om kennis op te doen over veredelings- of raffinagetechnieken’’, zegt Mur. ,,Dat hebben wij allemaal in huis, in Delft, Leiden en Wageningen.’’ RondneuzenHet Kenniscentrum Plantenstoffen wil in oktober een ’extractenbibliotheek’ lanceren. De bibliotheek moet 2240 inhoudsstoffen bevatten van 1300 plantensoorten, en informatie over winningsmogelijkheden en toepassingen. Tegen nog nader te bepalen voorwaarden kunnen farmaceutische en andere bedrijven in de bibliotheek rondneuzen. Beheerder Annelieke Hoenderkamp denkt dat de bibliotheek ’veel processen kan vergemakkelijken en versnellen’. SpeerpuntDe provincie Zuid-Holland verwacht veel van deze nieuwe tak van land- en tuinbouw. ’Biobased economy’, of ’bio-economie’ is een speerpunt van het provinciale economische beleid. Maar ook Noord-Holland, vooral de bloembollenteelt in de kop van Noord-Holland, profiteert. Leenen en Mur plaatsen wel een kanttekening: West-Nederland moet het niet hebben van laagwaardige reststromen, zoals plantenloof en afval van de tuin- of akkerbouw. Hiervan kunnen biobrandstoffen worden geproduceerd, maar de verwerving en verwerking van al die kleine restjes is veel te kostbaar. ,,In Brazilië kan één fabriek voor bioethanol rendabel draaien op een suiker- of sojaplantage van 40.000 hectare’’, zegt Leenen. ,,Ter vergelijking: de Haarlemmermeer is 17.000 hectare groot. Daar moet je dus niet aan beginnen.’’ Leon Mur valt hem bij. ,,Afname van plantenresten is hooguit voordelig voor de boer, die tegen kostprijs van zijn afval afkomt.’’ Beter is het volgens hem om zulk plantmateriaal te composteren. ,,Dat is ook een biobased toepassing.’’ |
