Persbericht 18 mei 2010

Van nature zinkrijke voeding stap dichterbij

Onderzoekers vinden planten-genen voor zinkopname

Voeding die van nature extra rijk is aan zink, is een stap dichterbij gekomen. Dat blijkt uit de publicatie in PNAS van een internationale onderzoeksgroep, geleid door onderzoekers van de Plant Sciences Group van Wageningen UR. De onderzoekers hebben genen voor zogenaamde transcriptiefactoren gevonden die er voor zorgen dat planten met hun wortels voldoende zink kunnen opnemen uit de bodem.

De onderzoekers deden hun ontdekking door de planten op te laten groeien in een situatie waarbij heel weinig zink beschikbaar was. Planten die niet in staat waren om twee specifieke genen, die coderen voor twee transcriptiefactoren, goed tot uitdrukking te brengen, waren niet in staat om voldoende zink op te kunnen nemen. Daardoor konden ze onder dergelijke omstandigheden niet verder groeien.

De ontdekking van deze genen maakt het mogelijk om specifiek te veredelen op een gewijzigde functie van deze genen, zodat planten beter in staat zullen zijn om zink op te nemen uit de bodem, en mogelijk zelfs om extra veel zink uit de bodem op te nemen.

Volgens Mark Aarts, onderzoeker en docent bij Wageningen Universiteit en begeleider van het onderzoek, is een dergelijke eigenschap vooral belangrijk voor het verbeteren van gewassen in de ontwikkelingslanden waar geteeld wordt op bodems die arm aan zink zijn, zoals in het Nabije Oosten, India, China, Afrika, en waar de mensen ook nog eens vooral afhankelijk zijn van een vegetarisch dieet om het benodigde zink op te nemen. Zink is een essentieel mineraal dat mensen en dieren via hun voeding in kleine hoeveelheden moeten binnenkrijgen. Zinktekort kan leiden tot verstoring van de stofwisseling en vooral bij kinderen tot dwerggroei en verstoorde geestelijke ontwikkeling.

Planten die extra goed in staat zijn om zink uit de bodem op te nemen, kunnen toegepast worden bij het schoonmaken van bodems die door vervuiling te veel zink en mogelijk ook cadmium bevatten. Door het oogsten en gecontroleerd vernietigen van planten die extra veel van deze zware metalen hebben opgenomen, kan ter plekke de bodemvervuiling aangepakt worden.

Plant Sciences Group van Wageningen UR