Beginpagina van Plantaardigheden.nl

 

 

Actuele toepassingen van planten

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten
Sitemap

Leesmaar.nl
Dodoens en meer bijzondere boeken

Leeswerk.nl
Artsenijgewassen
Flora Batava

Krachtigeplanten.nl
A modern herbal: 100 medicinale planten
Massachusetts Institute of Technology

Beschrijvingen van planten

Vlier (Gewone) - Sambucus nigra

Overzicht van deze plant

Sambucus nigra - Gewone vlier

Foto Luc Regniers

Foto Luc Regniers

Zie alle foto's van Bioweb Plantengids

Grotere foto in Bioweb Plantengids

Grotere foto in Bioweb Plantengids

Grotere foto in Bioweb Plantengids

Grotere foto in Bioweb Plantengids

Grotere foto in Bioweb Plantengids

Grotere foto in Bioweb Plantengids

Grotere foto in Bioweb Plantengids

Grotere foto in Bioweb Plantengids

Grotere foto in Bioweb Plantengids

Acte, Sambucus (Sambucus), (ghemeyne) Vlier

  • 1644 Vlaams: Vlier (Eerste oft Ghemeynen)
  • 1616 1616 Latijn: Sambucus [845] :
  • 1554/1557: Holder, Sambucus, Sus, Suyn, Suyn vulgaire, Vlier

Google search op deze website https://www.google.nl/search?q=
vlier%20+site:plantaardigheden.nl

Alle foto's van Sambucus nigra op internet

Sambucus nigra in Plantago PlantIndex

Lees tekst Lees tekst Lees tekst

Cruijdeboeck 1554

Van Vlier

Cruydt-Boeck 1644

Van Vlier

Artseny-gewassen 1800

Vlier-boom - Sambucus nigra

Flora Batava 1832

Sambucus nigra - Zwarte Vlier

   Voor de Germanen was de Vlier een heilige struik gewijd aan Thor: de Vlier bood bescherming tegen boze geesten, door die naar zich toe te trekken. Je mocht daarom niet zomaar een Vlier omhakken, doch moest altijd eerst je respect betonen. Begin 20ste eeuw werd in sommige gebieden nog gezegd: 'Voor de vlier moet je je hoed afnemen' - waarmee nog iets van dat oude respect duidelijk wordt. Ook het snoeisel werd niet verbrand, maar op de grond gelegd zodat de erin aanwezige geesten stilletjes de grond in konden kruipen

Beschrijving

   De Gewone Vlier is een grote, bladverliezende struik waarvan de jonge twijgen nauwelijks verhout zijn. Bij het ouder worden ze houtig, en krijgen een grijsbruine kleur, zijn wat wrattig van aspect en vertonen dan grove lengteribbels. De takken bevatten een zacht sponsachtig wit merg.
De vijf- tot zevendelig geveerde bladeren die na kneuzing wat onaangename geur verspreiden, hebben een donkergroene kleur. Vroeg in de zomer bloeit de vlier en tooit zich dan met honderden vlakke schermen met roomwitte bloemetjes, die zich in de loop van de zomer tot zwarte besvruchten ontwikkelen.
De vlier is geen struik die je louter 'voor het mooi' in een doorsnee siertuin aanplant, al blijf ik het een prachtige aanblik vinden als hij in bloei staat!

De Vlier in de Folklore

   Vroeger werd bij elke woning werd een vlierstruik geplant, en Vrouw Holle, Vrouw Ellhorn of Hyldemoer die er in woonde, zorgde dan voor het gezin dat er woonde. Vrouw Holle is overigens een andere benaming voor de Germaanse godin Hel, de koningin van de onderwereld, die ook een taak had in het begeleiden van de geesten van het overledenen naar het schaduwland.
Deze associatie van de vlier met de dood bestond overigens niet alleen bij de Germanen: Ook voor de Kelten had de Vlier een betekenis als verbinding met de onderwereld, en nog lang werd door doodgravers een takje vlierbloesem op hun hoed gestoken als ze ergens een overledene gingen ophalen.

   Zoals wel meer met macht beladen bomen en struiken kreeg de Vlier na de kerstening van onze streken een eenzijdig slechte reputatie: Zo zou Judas zich aan een vlier hebben opgehangen, nadat hij zich eerst een oor had afgesneden. Ook zou het kruis waaraan Christus werd gekruisigd van vlierhout zijn gemaakt. Dat de boom vervolgens als straf geen sterke boom, maar een broze struik werd, vertelt volgend Schots rijmpje:  

"Bour-tree, bour-tree, crookit rung,
Never straight and never strong,
Eer bush, and never tree,
Since our Lord was nailed t'ye"

De Vlier in de Kruidengeneeskunde

   Heel wat kruidenboeken noemen de Vlier 'een volledige medicijnkast', en inderdaad kent de vlier tal van toepassingen:

   De bladeren worden gebruikt bij kneuzingen, verstuikingen, wonden en winterhanden.
De bloesems zijn dan weer uiterst waardevol in de behandeling van verkoudheden en griep. Ook bij allerhande aandoeningen van de bovenste luchtwegen die gepaard gaan met verhoogde slijm- en vochtafscheiding (hooikoorts, sinusitis) kan vlierbloesem goed worden toegepast, en ook bij gehoorsvermindering tijdens verkoudheden bewijst die zijn diensten.

   Vlierbessen kan je gebruiken voor dezelfde indicaties als vlierbloesem , en ze komen bovendien ook van pas bij reumatische klachten.

Nog veel meer over planten vind je in mijn Kruidenmand

A.van Roy

^Naar het begin van deze pagina

Planten
 
Kruidenlijstjes
Beschrijvingen van planten
  A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | MN | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | Z

A.van Roy

C.van der Steen

G. van Elteren

Paul Munnik

Weleda (deels met dank overgenomen)

Foto's prof. Paul Busselen
  A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Nederlandse, Latijnse en Engelse plantennamen zoeken
Nieuwe planten-soorten en -namen in Nederland
 
Woordenboek Nederlandsche Taal
Plantago PlantIndex
Letter: druk op CTRL, draai ook aan muiswiel