|
|||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||
Duizendguldenkruid (Echt) - Centaurium erythraeaOverzicht van deze plant
Uit: Der Naturen Bloeme, Jacob van Maerlant NamenFamilieGentiaanfamilie - Gentianaceae Botanische naamDe geslachtsnaam 'Centaurium', ontleent het Duizendguldenkruid aan de Centaur Cheiron die er volgens een Griekse mythe, een voetblessure van Herakles mee genas. Een andere uitleg is dat'Centaurium' een samenvoegsel is van de twee Latijnse woorden 'centum', wat 'honderd' betekent en 'aurum', oftewel 'goud'. 'Erythraea', de soortnaam is afgeleid van het Griekse woord voor 'rood', naar de kleur van de bloemen. Andere talen
Volksnamen
De naam Duizendguldenkruid zou een vrije vertaling zijn van 'Centaurium', dat weer een samenvoegsel is van de twee Latijnse woorden 'centum', wat 'honderd' betekent en 'aurum', oftewel 'goud'. De verklaring is dat de plant zoveel goede eigenschappen had dat hij wel honderd goudstukken waard was, of zelfs duizend gulden.
Geschiedenis Plinius de Oudere en Dioscorideswaren al bekend met deze plant, hij werd vooral toegepast bij het bestrijden van koorts, zijn bijnaam was dan ook 'febrifugia', oftewel 'de koortsdrijver'. Verder pasten de Romeinen Duizendguldenkruid toe als mondspoeling, om het spierweefsel te versterken, bij oprispingen, een trage leverfunctie, problemen met de gal, melancholie, als voorjaarsreiniger, en om er sproeten mee te laten verdwijnen. Bij de Galliërs was het een veelgebruikt geneeskruid en gedurende de Middeleeuwen werd hij gekweekt in kloostertuinen. Vroeger werd het kruid ook wel 'Fel Terra' genoemd, oftewel 'Gal van de Aarde', vanwege de extreme bitterheid. De oude Saksische kruidenmeesters schreven het ook voor bij slangenbeten en andere vergiften. Op het platteland is het Duizendguldenkruid nog steeds populair, men gebruikt het als een vervangingsmiddel voor Gentiaan en het wordt in vermout verwerkt.
BotanieEen een - tot tweejarig lid van de Gentiaanfamilie, wordt tussen de 20 en 40 cm hoog. Uit de lichtgekleurde wortel ontstaat boven de grond een rozet van sappig, groene, omgekeerd ovale bladeren. De stengels is vierkant de lancetvormige bladeren zitten kruisgewijs rond de stengel. De stengel eindigt in een schermvormige tros van kleine, lichtrode of roze bloemen met een buisvormige kroon die aan de randen in vijven is gespleten. De verspreiding van het zaad gebeurt door de wind. Duizendguldenkruid heeft een voorkeur voor kalkrijke bodems en zonnige weiden. Heeft een zwakke geur. Andere soorten Duizendguldenkruid
GebruikEen uitzondering op de regel, Duizendguldenkruid is een kruid dat werkt op de spijsvertering, maar het heeft geen gele bloemen, de werking zit in de smaak die zeer bitter is. Een van de Amara Pura planten, dus een zeer bitter kruid. De roze bloemen duiden op een bloedzuiverende en bloedvormende werking. Versterkt ook de spieren. TypologieVoor de willoze mens die zich voor karretjes laat spannen, sterk beïnvloedbaar. Duizendguldenkruid helpt grenzen stellen. Ook voor vriendelijke mensen die zichzelf aan andere opdringen en zich daardoor van hun persoonlijke bestemming niet bewust worden. Inhoudsstoffen
WerkingSpijsverteringWerkt stimulerend op de spijsvertering > stimuleert de afscheiding van darmsappen, kan worden voorgeschreven bij een gebrek aan eetlust (anorexia), vooral wanneer deze in verband kan worden gebracht met een zwakheid van de lever > activeert de lever (ook bij hepatitis) en de galsecretie, als de galgangen geblokkeerd zijn en geelzucht ontstaat. Ook bij maagklachten, en bij een trage spijsvertering (verteringsproblemen), bij flatulentie. Wordt homeopathisch toegepast om de productie van maagsap te verbeteren en de eetlust op te wekken. Ook wormdrijvend, carmatief, bevorderd de galsecretie, ook bij galstenen. Heeft als voordeel boven Absintalsem dat het geen schadelijke neveneffecten heeft. Ook bij diarree en verstopping (reguleert). BloedsomloopActiveert de bloedsomloop en de aanmaak van nieuw bloed. Goed middel bij bloedarmoede, herstel na ziekte. Duizendguldenkruid werkt ook bloedzuiverend, dat maakt het een goed kruid voor een onzuivere huid, bij droge eczeem en droge huiduitslag. OverigeBij de Ziekte van Pfeiffer. Na een ziekte, heeft een algemeen versterkend effect op het organisme. Kalmeert het zenuwstelsel. Kleurt het haar lichter Gebruik
Men gebruikt de bloeiende toppen, die verzameld kunnen worden tussen juli en augustus. Drogen in bosjes in papieren zakjes. Of het verse kruid gelijk verwerken tot Ø (moedertinctuur). Let op! Niet teveel ineens gebruiken, het kruid is dan braakwekkend, en kan maagklachten veroorzaken.Goede combinatiesBij problemen met de maag gaat het goed samen met Moerasspirea, Heemstwortel en Kamille. Bij anorexia samen met Klitwortel en Kamille. Bij geelzucht samen met Paardebloem. ReceptenGoed theemengsel bij spijsverteringsklachten
Tinctuur bij gebrek aan eetlust en anemie
Medicinale wijn bij onvoldoende leverfunctie
Haarverzorging
BloesemremedieCentauryPositieve, transformerende kwaliteit: geeft de kracht om een onderdanige houding te overwinnen, vanuit een innerlijke eerlijkheid nee te kunnen zeggen, weten wanneer te geven en wanneer niet. Het volgen van de eigen innerlijke richting, de baas zijn over je eigen leven. Onevenwichtigheid: beïnvloedbaar, geen nee kunnen zeggen. Voor degenen die de behoefte hebben ontwikkeld om hulp aan anderen te verlenen zonder een goede ontwikkeling van hun eigen ego. Magie
Gebruik
De rook die ontstaat als je Duizendguldenkruid verbrandt, verjaagt slangen. Pluk Duizendguldenkruid op Sint-Jan (24 juni) voor 12 uur 's middags en je zal het hele jaar geen armoe leiden. BronnenG.van Elteren MeerWilt u meer weten over dit kruid en vele andere kruiden? Bezoek dan de website van G.van Elteren, http://www.herbasanitas.nl. G.van Elteren is herboriste en geeft o.a. een Opleiding Kruidengeneeskunde en leuke en interessante workshops en cursussen! |