Beschrijvingen van planten

Lavendel - Lavandula angustifolia

Overzicht van deze plant

• Zie ook Lavendel - Lavandula angustifolia (Flora's Kus)

Cruijdeboeck 1554 Deel 2 Capitel 68 Van Lavender	Cruydt-Boeck 1644 Van Lavendel oft Lavender	Artseny-gewassen 1796 Gewoone lavendel - Lavandula spica

Namen

Familie

   Lipbloemenfamilie - Lamiaceae (Labiatae)

Botanische naam

   De geslachtsnaam naam komt van het Latijnse woord 'lavare' wat baden of wassen betekent. De soortnaam 'angustifolia' slaat op de langwerpige blaadjes, de andere soortnaam 'officinalis' op de al van oudsher bekende medicinale werking. Beide soortnamen worden nog gebruikt.

Andere talen

• E: Lavender
• F: Lavande
• D: Lavendel

Volksnamen

• Spijklavendel
• Studentenkruid

Geschiedenis

   Een kruid oorspronkelijk afkomstig uit het Middellandse Zeegebied, rond het jaar 1000 door monniken in noordelijker streken geïntroduceerd. in de Middeleeuwen al in gebruik om op vloeren te strooien voor de lekkere geur en tegen ongedierte. in het Engeland vanaf 1568 in gebruik als badkruid, om linnen lekker te laten geuren en als geneeskruid, de Pilgrim Fathers namen het kruid mee naar Amerika. Vanaf de 17^de eeuw bij lichte vormen van migraine en flauwvallen. in Frankrijk ook vanaf de 17^de eeuw in gebruik in de parfumindustrie (Grasse). Tot de Eerste Wereldoorlog was er ook een aanzienlijke Lavendelteelt in Engeland. Medicinaal in gebruik tegen hartstocht, zenuwachtigheid, spijsverteringsstoornissen en hartkloppingen.

Botanie

   Vaste plant uit de Lipbloemenfamilie, afkomstig uit het Middellandse Zeegebied, houdt

   Van kalkhoudende grond. Het blad is smal, grijsgroen en lancetvormig. De bloemen zijn paarsviolet en verschijnen in trossen boven in de stengel. De bloeitijd is van juni tot september. in de Provençe kleurt Lavendel de velden blauwpaars. De geur van het kruid is zo sterk dat het bedwelmend kan werken. De plant is goed tegen de gloeiende zon (grijsgroen blad), maar kan slecht tegen de vorst.

Gebruik

   De favoriete standplaats in de felle zon, de vierkante, harde stengel, alles wijst op veel weerstand. De blauwe kleur van de bloemen wijzen op een kalmerende en verkoelende werking op de psyche. De heerlijke geur duidt op een werking via het zenuwstelsel. Dat de plat extreme zon en hitte verdraagt, is een indicatie voor een werking tegen zonnesteek en hoofdpijn door te veel zon. Astrologisch valt Lavendel onder Mercurius.

Typologie

   Het denktype dat teveel in het hoofd zit, snel overspannen, zwakke zenuwen, het type van de overbelaste student. Ook bij hyperactieve kinderen. Verder bij mensen die emotioneel erg kwetsbaar is, snel jaloers, minderwaardigheidsgevoelens en piekeraars.

Inhoudsstoffen

• Veel etherische oliën (linabol, terpinenol, pirre)
• Looistoffen
• Cumarine
• Bitterstoffen (licht bitter)
• Hars
• Flavonoïden
• Linalool

Werking

Zenuwstelsel

   Werkt direct op de achterhoofdszenuw (net als iJzerhard), bij migraine, stress, slapeloosheid, epilepsie (een van de weinige Lipbloemigen die bij epilepsie gebruikt mogen worden), geheugenzwakte. Lavendel heeft een ontkrampende werking op het centraal zenuwstelsel, helpt bij hoofdpijn in allerlei vormen, ook die vanuit de nek en de schouder, hoofdpijn door teveel zon. Heeft een ontspannende en stimulerende werking bij hypotensie (duizeligheid en ruis in de oren). Bij zwangere vrouwen alleen gebruiken wanneer er sprake is van hoge bloeddruk. Lavendel stimuleert in het algemeen het gevoelsleven, in het algemeen ontsmettend, enigszins verdovend.

Overige

   De etherische olie is zeer sterk bacterieel bij sinusitis, verkoudheid en hoest. Verdund gebruiken bij insectenbeten, puur bij gewone wonden, koortslip (in het algemeen bij zenuwpijnen), bij bestrijding van hoofdluis na het wassen enige druppels etherische olie op de hoofdhuid en heel bekend onverdund op brandwonden. Vroeger werden de zaadjes in het brood meegebakken tegen schimmel. Verder kun je er ziekenkamers mee uitroken, of handiger met een aromalampje. Ook tegen opvliegers, bloeddrang in het hoofd. Verder worden ook genoemd een werking tegen spataderen, stimulerend voor de klieren, bij oorpijn.

Gebruik

   Thee, dan de bloeiaren gebruiken, ris er dan de bloemen af. Zit vaak in rustgevende en ontkrampende mengsels. De Ø (moedertinctuur) wordt gemaakt van de bovenste blaadjes en bloemen. De etherische olie kan worden toegevoegd aan een massageolie (reuma, zenuwpijn en ontspanning).

Lavendel maakt deel uit van de Provençaalse drie-eenheid:

• Tijm voor de ziel
• Bonenkruid voor het lichaam
• Lavendel voor de geest

   De etherische olie kan in aromalampjes, het gedroogde kruid kan in geurzakjes. De desinfecterende werking is een goede bijdrage aan zeep. De verse bloemen kunnen in een salade. Lavendel werkt beter in een mengsel.

Goede combinaties

   Bij depressies gaat het goed samen met Rozemarijn, Borage, Citroenmelisse en Glidkruid. Bij hoofdpijn samen met Vrouwenschoentje en Valeriaan.

Een ontspannende thee:

• 20% Lavendel
• 20% Lievevrouwebedstro
• 20% Lindebloesem
• 20% Vlierbloesem
• 20% Kamille

Recepten

Decoct bij astma

• 60 gr bloeiende Lavendel twee minuten laten koken in een liter water
• zeven en
• hiervan 4 tot 5 kopjes per dag.

Thee bij astma

• 5 gr Lavendelbloemen vijf minuten laten trekken in een kopje kokend water
• Eventueel zoeten met honing
• vier maal daags drinken.

Wondontsmetter

• Met Lavendelwater kan men wonden uitwassen.

Lavendelalcoholaat

• 50 gr Lavendelbloemen twee weken laten macereren in een liter goede brandewijn
• Filtreren en de lotion bewaren in een goed afgesloten fles
• Een goed middel bij kneuzingen, licht masseren met dit alcoholaat om de pijn te verzachten
• Helpt ook bij slapeloosheid.

Urinedrijvend infuus

• 5 gr Lavendelbloemen 5 minuten laten trekken in een kopje kokend water
• Zeven
• Drie kopjes per dag.

Infuus bij nervositeit

• Een vingergreep van de volgende kruiden laten trekken in een kopje heet water: 30 gr Sint-Janskruid, 30 gr Lavendelbloemen, 10 gr Kamille, 5 gr Hop en 5 gr Valeriaanwortel.
• De thee zeven, zoeten en
• voor het slapen drinken.

Parfumzakjes voor linnengoed

• 30 gr Lavendelbloemen, 25 gr iriszaad, 30 gr Gedroogde Rozenblaadjes 7 gr Kaneel en 10 gr Kruidnagelen
• het mengsel verdelen over zakjes die
• in de linnenkast worden gehangen.

Geparfumeerd badzout

• Een fles met geslepen stop vullen met korrels ammoniumcarbonaat
• Hieraan toevoegen een oplossing van: 3 druppels Lavendelolie, 2 druppels Rozenolie, 2 druppels Kaneelolie, en 3 druppels Bergamotolie.

Lavendelsuiker

• Doe suiker en gedroogde lavendelbloemen laagje om laagje in een glazen pot
• Laat dit een aantal weken staan
• de suiker neemt de smaak aan van de Lavendel, en kan op deze manier culinair worden toegepast.

Lavendelbiscuitjes

Neem

• 120 gr Amandelen
• 2 eieren
• 200 gr lavendelsuiker
• 1 tl zout
• 550 gr bloem
• 1 tl bakpoeder
• 100 gr grof gehakte pure chocolade
• 1 eiwit
• Maal 1/3 van de Amandelen zeer fijn en de rest grof
• Meng de Amandelen, de eieren, het zout en de suiker
• voeg 300 gr bloem toe en het bakpoeder
• goed mengen, doe er dan de met wat bloem bestoven chocolade bij
• Goed mengen, doe er dan beetje bij beetje de rest van de bloem bij
• Maak van het verkregen deeg rolletjes en
• bak ze in een 20 minuten in een oven van 180 graden Celsius.

Magie

• Geslacht: Mannelijk
• Planeet: Mercurius
• Element: Lucht
• Krachten: Liefde, Bescherming, Slaap, Kuisheid, Een Lang Leven, Reiniging, Vrede

Gebruik

   Lavendel wordt al heel lang gebruikt in liefdesbezweringen en sachets. Kleren ingewreven met de geurige bloemen, of de gedroogde bloemen in de klerenkast trekken de liefde aan, papier ingewreven met Lavendel is geschikt om liefdesbrieven te schrijven. De geur van Lavendel trekt vooral mannen aan, en Lavendelwater en de etherische olie werden gedragen door prostituees, zowel om mannen aan te trekken, maar ook om hun professie duidelijk te maken. Lavendel beschermt ook tegen huiselijk geweld las het gedragen wordt. De bloemen worden gebrand om slaap te bevorderen of in de ruimte gestrooid om vrede te handhaven. De plant is zo krachtig dat men bij een depressie enkel naar de plant hoeft te kijken om weer vreugdevol in het leven te staan. De geur van Lavendel wordt verbonden aan een lang leven. Lavendel wordt ook gebruikt in helende mengsels, gedragen om geesten te zien en voor bescherming tegen het boze oog. Het wordt toegevoegd aan reinigingsbaden. Ondanks dat het gedragen werd door prostituees, werd in de Renaissance gedacht dat Lavendel samen met Rozemarijn een vrouw kuis zou houden.

Bronnen

• Voor dit artikel gebruikte bronnen

G.van Elteren

Meer

   Wilt u meer weten over dit kruid en vele andere kruiden? Bezoek dan de website van G.van Elteren, http://www.herbasanitas.nl. G.van Elteren is herboriste en geeft o.a. een Opleiding Kruidengeneeskunde en leuke en interessante workshops en cursussen!

^Naar het begin van deze pagina