Beschrijvingen van planten

Wilde passiebloem - Passiflora incarnata

Overzicht van deze plant

Namen

Familie

   Passiebloemenfamilie - Passifloraceae

Botanische naam

   De plant dankt zijn geslachtsnaam aan de gelijkenis die de bloem vertoont met de pijniginginstrumenten die gebruikt werden bij de kruisiging van Christus. Een roodviolette van bijkroonbladen doet bijv. denken aan de doornenkroon en de drie stampers aan de spijkers in de handen en voeten van Jezus. Spaanse missionarissen viel dit op. De soortnaam 'incarnata' betekent 'vleeskleurig', of ook wel uitgelegd als 'opnieuw vlees geworden', dus wedergeboren.

Andere talen

• E: Passionflower, Maypop
• F: Passiflore
• D: Fleischfarbige Passionsblume

Volksnamen

• Maracuja
• Maypop

Geschiedenis

   De passiebloem werd voor Europa ontdekt in Peru door een Spaanse dokter geheten Monardes in 1569, hij beschreef het lokale gebruik van de plant en nam het mee naar de Oude Wereld waar het algauw een geliefde kruidenthee werd. Er bestaat een prachtig verhaal over de monnik Jacomo Bosio, die in 1609 bezig was met een verhandeling over 'De Glorie van Christus', toen een Augustiner frater, Emmanuel de Villegas, die in Mexico geboren was in Rome arriveerde, hij liet Jacomo tekeningen zien van een prachtige bloem, die zo onwerkelijk mooi was dat Jacomo twijfelden aan hun bestaan en durfde ze om deze reden niet op te nemen in zijn boek. Toen hij echter meer tekeningen en beschrijvingen van priesters ontvangen had en van Mexicaanse Jezuïeten de verzekering had gekregen dat de plant echt bestond, zag hij het als zijn plicht om deze bloem te presenteren als 'het grootste wonder van de glorie van Christus, in de bloem zag hij de symboliek van het Mysterie van de Passie van Jezus Christus. De corona van de bloemen zag hij als de doornenkroon, de drie stampers als de spijkers waarmee Christus aan het kruis was genageld, De Spaanse veroveraars van Mexico en Zuid-Amerika leerden ook hoe zij het kruid diende te gebruiken van de Azteken en al gauw werd de plant ook gecultiveerd in Europa, ook al door de onwerkelijk mooie bloemen, sinds zijn ontdekking is de Passiebloem in gebruik als een verdovend, krampopheffend middel voor de zenuwen. indianen van het gehele Amazonegebied gebruiken het als een licht verdovend middel. Ook in Europa werd het gebruikt als een kalmerend medicijn. Het werd geïntroduceerd in de Noord-Amerikaanse geneeskunde in het midden van de 19^de eeuw, ook via het inheemse gebruik van Noord-Amerikaanse indianen van de Zuidelijke naties, maar ook door het gebruik onder slaven, die het als thee dronken als een kalmerend middel, maar ook als medicijn tegen hoofdpijn, kneuzingen en als pijnstiller.

In veel landen in Europa en in de VS en Canada is gebruik van Passiflora als rustgevend middel en als middel om de zenuwen te kalmeren gedocumenteerd voor meer dan 200 jaar. Tevens werd het gebruikt tegen koliek, diarree, dysenterie, epilepsie, slapeloosheid, morfineverslaving, zenuwzwakheid, neurose en aambeien. De plant wordt ook toegepast binnen de Ayurveda.

Botanie

   Exotische klimplant uit de familie van de Passifloraceae, gedraagt zich als een liaan met zijn meterslange houtige stengels in de vochtige bossen van de zuidelijke staten van Noord-Amerika, war hij zich kan gaan gedragen als een woekeraar, in Nederland en ook in andere noordelijker streken wordt deze plant gekweekt als een tuinplant, er bestaan vele soorten van de passiebloem. Aan de klimmende takken zitten langgesteelde drielobbige bladeren met een ovale vorm en een gezaagde bladrand.

   De sprookjesachtig mooie bloemen zitten aan stelen zonder bladeren, ze zijn wit/blauwviolet, in de herfst groeit het vruchtbeginsel uit tot een ovale, welriekende, gele vrucht, die eetbaar is (die van de Passiflora edulis is veel lekkerder). Ook in Nederland is deze klimmer winterhard, mits de temperatuur niet onder de 15 graden vriespunt komt. De familie van de Passiebloemen telt overigens ruim 600 soorten, de een nog mooier en exotischer dan de andere, de meeste komen uit Amerika, maar er zijn ook soorten gevonden in Azië Australië en Madagaskar.

Gebruik

De bloem heeft een rustgevende, harmoniserende en kalmerende blauwviolette kleur, waar ook wat wit in zit. De bloem heeft ook een zwakke, lekkere geur, wat wijst op een werking via en op het zenuwstelsel. De opbouw van de bloem is zeer regelmatig, alsof er een architect mee bezig is geweest. De plant klimt en woekert weliswaar, maar doet dit zonder andere planten aan te tasten, hij hecht zich vast met klimranken en klimt bedachtzaam omhoog. Ook het loof heeft een geur, dit ruikt sterk en kruidig. Meestal wordt Passiflora astrologisch onder Venus geplaatst, sommigen bronnen noemen echter ook de Maan als heerser over de Passiebloem, vanwege de verdovende kwaliteiten van het kruid.

Inhoudsstoffen

• Alkaloïden (harmine, harmaan, harmol)
• Sterolmengsel
• Flavonglycosiden

Werking

Zenuwstelsel

   Heeft een vergelijkbare werking als Valeriaan maar zonder de verslavende werking, helpt bij slapeloosheid, nervositeit, nerveuze hartklachten, Ziekte van Parkinson, toevallen, spierkrampen, hysterie, hypertensie, PMS, epilepsie en als pijnstiller in veel kwalen. Ook bij problemen die samenhangen met de menopauze. Tevens wordt het toegepast als middel de gevolgen van alcoholisme te verminderen en het stoppen met drinken te vergemakkelijken. Wordt ook toegepast bij delirium tremens.

   Ook bij hyperactieve kinderen, en een versnelde hartslag. Passiflora verdooft niet, maakt niet suf en heeft geen nare bijwerkingen.

Overige

   Bij huidaandoeningen, aambeien, brandwonden en infecties. Passiflora is uitgebreid onderzocht, de werking op bovengenoemde gebieden is bewezen, men heeft echter niet kunnen ontdekken welke van de inhoudsstoffen verantwoordelijk is voor welk effect. De belangrijkste inhoudsstoffen, alkaloïden en flavonglycosiden hebben het tegenovergestelde effect als ze los gebruikt, geïsoleerd uit de plant gebruikt worden, alleen als het hele kruid gebruikt wordt is de kalmerende werking zichtbaar. Passiflora is veilig in gebruik, ook voor kinderen. in Brazilië bestaat er een kalmerende drank die de "Maracuja Grande" heet die wordt gebruikt voor astma, kinkhoest en bronchitis (is ook krampopheffend)

Gebruik

   Medicinaal worden de bladeren gebruikt, men dient deze vlak voor de bloei te plukken, tussen de late lente en middenzomer. Ook na de bloei kunnen de bladeren verzameld worden, drogen in de schaduw.

Let op! Ondanks het feit dat Passiflora een zeer veilig kruid is, menen sommige kruidkundigen dat het kruid beter niet samen kan worden gebruikt met antidepressiva van de MAO-remmende groep. Over het gebruik tijdens de zwangerschap en gedurende de lactatie is niets bekend.

Combinaties

   Gaat goed samen met Citroenmelisse, Lavendel, Valeriaan (dan wel opletten, niet langer dan 3 weken in deze combinatie, niet bij elk type of elke situatie).

Magie

• Geslacht: Vrouwelijk
• Planeet: Venus
• Element: Water
• Krachten: Vrede, Slaap, Vriendschap

Gebruik

   Tegengesteld aan zijn naam, wordt de Passiebloem in huis geplaatst om problemen en moeilijkheden te kalmeren, en om vrede te brengen. Bij je gedragen, trekt het vrienden aan. Onder een kussen helpt het bij een goede nachtrust.

Bronnen

• Voor dit artikel gebruikte bronnen

G.van Elteren

Meer

   Wilt u meer weten over dit kruid en vele andere kruiden? Bezoek dan de website van G.van Elteren, http://www.herbasanitas.nl. G.van Elteren is herboriste en geeft o.a. een Opleiding Kruidengeneeskunde en leuke en interessante workshops en cursussen!

^Naar het begin van deze pagina