Beschrijvingen van planten

Soms even wachten, en dan... Selecteer een aantal regels en klik op Lees voor, of laat de hele pagina voorlezen.

Rozemarijn - Rosmarinus officinalis

Overzicht van deze plant

• Zie ook Rozemarijn - Rosmarinus officinalis (Flora's Kus)

Cruijdeboeck 1554 Van Rosmarijn	Cruydt-Boeck 1644 Van Rosmarijn	Artseny-gewassen 1800 Gewoone rosmarijn - Rosmarinus officinalis

"De speelnoot vlocht,
toen het anders niet mocht,
een krans van roosmarijn."

Joost van den Vondel: Uitvaart van mijn dochterken, (1587-1679)

"Are you going to Scarborough Fair,
Parsley, Sage, Rosemary and Thyme."

Paul Simon: Scarborough Fair, 1966

Namen

Familie

   Lipbloemenfamilie - Lamiaceae (Labiatae)

Botanische naam

   De geslachtsnaam 'Rosmarinus' betekent "dauw van de zee", dit omdat het kruid in zijn oorsprongsgebied vaak tegen rotsen aan de kust groeit. De soortnaam 'officinalis' staat voor de van oudsher bekende medicinale werking.

Andere talen

• E: Rosemary
• F: Romarin officinal
• D: Gartenrosmarin

Volksnamen

• Elfenblad
• Roozemarijn
• Wierookkruid
• Zeedauw

Geschiedenis

   In de oudheid was Rozemarijn, net als de meeste aromatische kruiden verbonden aan de cultus van Aphrodite/Venus. De Romeinen gebruikten de plant, naast de Laurier en Mirte om de hoofden van hun huisgoden mee te kronen. Het kruid werd geacht het geheugen en de concentratie te stimuleren. Ook werd het struikje in verband gebracht met de dood, ze werd vaak tijdens lijkverbrandingen mee verbrand, deze traditie heeft lang geduurd, kijk maar naar het gedicht van Vondel. Ook werd het kruid gebruikt als een soort levensroede, onvruchtbare dieren werden ermee geslagen om ze vruchtbaar te maken, waarschijnlijk heeft dit te maken met het geloof in de seksueel stimulerende aard van Rozemarijn. Aan het eind van de 17^de eeuw gebruikten de Joden het kruid nog in offerrituelen, de plant werd in het bloed van het geofferde dier gedoopt en de omstanders werden ermee besprenkeld. De cultische betekenis van Rozemarijn was vroeger veel bekender dan de medicinale, wat men wel wist, was dat de plant een grote conserverende werking had. Maar nog in de Middeleeuwen werd het kruid vooral vanwege de culinaire en de sierwaarde aangeplant. Het enige wat Dioscorides over het kruid wist te melden, was dat het een verwarmende werking had, dat het geelzucht kon genezen en dat het werd verwerkt in geneeskrachtige zalven.

   Verder had het de reputatie het geheugen te versterken. in Engeland werden de eerste plantjes Rozemarijn gestuurd door de moeder van Koningin Philippa, de Gravin van Hainault. Anna van Kleef droeg een krans van Rozemarijn toen ze met Hendrik VIII huwde. Pas in de Renaissance wordt de plant echt populair als geneeskruid, mogelijk onder invloed van de Arabieren, die het distilleren van etherische oliën al tot grote hoogte hadden gebracht, het was een van de eerste planten van Europa waarop men deze nieuwe techniek losliet, de oude Franse naam 'incensier' herinnerd hier nog aan. Het kruid zelf werd tot in de 20^ste eeuw nog gebrand in ziekenhuizen om het reinigende effect.

Botanie

   Een overblijvende struik uit de Lipbloemenfamilie, kan tussen de 50 en 150 cm hoog worden, met houtige stengels, komt uit het Middellandse Zeegebied. De smalle, naaldachtige blaadjes vallen niet af, ze zijn bovenaan donker en onderaan zilvergroen, de ijl, lichtblauwe of roze lipbloemen staan in schijnkransen. in het oorspronkelijk gebied bloeien ze het hele jaar door. in ons klimaat is de struik niet winterhard en kan ze het beste als kuipplant worden behandeld.

Gebruik

   Een schijnbaar zeer taaie plant, die in zeer zware omstandigheden kan floreren, en maar één zwak heeft, namelijk de koude, dit is een aanwijzing voor de verwarmende werking. De plant is zeer aromatisch, werkt dus op en via het zenuwstelsel. De blauwe bloemen verwijzen naar een kalmerende werking op het zenuwstelsel.

Typologie

   De tegenstelling van de plant komt terug bij het type mens waar hij geschikt voor is, namelijk een sterke, wilskrachtige persoonlijkheid, die echter veel sterker overkomt dan hij of zij is, eigenlijk een overgevoelig iemand, die veel meer wil dan hij of zij aan kan. Een echte "ruwe bolster, blanke pit. Uit zich in een gevoeligheid voor koude, kan ook niet tegen 'koude' bij medemensen, heeft menselijke warmte nodig.

Inhoudsstoffen

• Veel etherische olie
• Saponinen
• Veel looistoffen
• Mineralen: calcium
• Veel bitterstoffen
• Vitamine: B
• Organische zuren

Werking

Zenuwstelsel

   Bij vermoeidheid, uitputting, zenuwuitputting. Bij hoofdpijn, migraine, depressie en herstel na een ernstige ziekte.

Bloedsomloop

   Bij anemie en een slechte circulatie van de ledematen, wintertenen en - handen. Bij een wisselende bloeddruk en nerveuze hartritmestoornissen.

Spijsvertering

   Opwekkend en vochtdrijvend door de stimulerende werking op de gal, lever, nieren en pancreas (diabetes). Bij spijsverteringsklachten van nerveuze aard. Ook bij winderigheid.

Overige

   Uitwendig kan het worden toegepast bij spierpijn, het is een stimulant van de haarfollikels en kan worden gebruikt bij premature kaalheid en andere haarproblemen als roos en een jeukende hoofdhuid, gebruik dan de etherische olie.

Gebruik

   Men gebruikt de bloeiende toppen van de plant, tot het verhoute deel, pas op dat je niet in het verhoute deel snijdt, de plant loopt dan niet meer uit.

Let op! Niet gebruiken bij epilepsie en zwangerschap, wees voorzichtig bij ernstig verhoogde bloeddruk. Niet gebruiken vlak voor het slapen gaan! Men moet de thee liever niet op de nuchtere maag gebruiken door de sterke werking.

Goede combinaties

   Kan aan heel veel theemengsels worden toegevoegd, geeft een verfrissende smaak aan allerlei theeën.

Recepten

Kompres bij abcessen

• een takje Rozemarijn koken in een liter water, laten inkoken tot de helft
• laten afkoelen en lauw zeven
• hiervan kompressen aanbrengen op abcessen, die snel en pijnloos zullen rijpen.

Rozemarijn-sigaretten bij astma

• een handvol gedroogde Rozemarijn verkruimelen en
• er sigaretten van draaien of er een pijp mee stoppen
• roken als er een astma-aanval optreedt.

Wondhelend middel

• 10 gr Lavendelbloemen, 10 gr Pepermuntblad, 10 gr Rozemarijnblad, 10 gr Salie en 10 gr Alsemblad twee dagen laten macereren in 200 ml alcohol
• dan een halve liter water toevoegen en door een papier filtreren
• Men dit middel kan men wonden wassen, sterk ontsmettend, bevorderd de wondheling.

Beroking voor de bronchiën

• een handvol Rozemarijnblad op een hete plaat
• de rook inademen.

Vochtdrijvende Rozemarijnwijn

• 30 gr vers Rozemarijnblad 24 uur laten macereren in een liter rode wijn
• een week driemaal daags gebruiken na de maaltijden.

Decoct voor een moeilijke spijsvertering

• 20 gr Rozemarijnblad en 5 gr Basilicumblad een minuut laten koken in een halve liter water
• Filtreren, evt. zoeten en
• het decoct warm drinken na de lunch en na het diner.

Tinctuur bij een moeilijke spijsvertering

• 20 gr Rozemarijnblad vijf dagen laten macereren in 100 ml alcohol van 60%
• Zeven en in een fles met pipet bewaren
• bij een moeilijke spijsvertering 15 tot 20 druppels per dag.

Decoct bij koorts

• 30 gr Rozemarijnblad twee minuten laten koken
• na 10 minuten zeven en evt. zoeten met honing
• drie maal daags.

Thee bij migraine

• 30 gr Rozemarijnblad laten trekken in een liter kokend water
• Deze thee met kleine glaasjes tegelijk, verdeeld over de dag drinken.

Thee om het haar mee te spoelen

• maak een sterke thee van Rozemarijn en
• gebruik dit als laatste spoeling voor het haar, goed inmasseren tegen een jeukende hoofdhuid en roos
• maakt het haar ook glanzend.

Recepten met de etherische olie

Aromalampje met Rozemarijnolie

• vooral 's morgens een heerlijke verdamping
• reinigt en maakt helder en alert
• goed bij het opnemen van nieuwe informatie.

Sint-Jansolie met Rozemarijnolie

• stimulerend bij allerlei circulatiestoornissen
• Verwarmd inmasseren op de aangedane plek
• niet vlak voor het slapen gaan, niet bij zwangerschap of epilepsie.

Shampoo met Rozemarijnolie

• voeg aan een neutrale shampoo enkele druppels Rozemarijnolie toe
• tegen roos en een jeukende hoofdhuid
• geeft ook glans aan het haar.

Eigen ervaring met Rozemarijn

• Gebruik binnen de aromatherapie regelmatig de Sint-Jansolie met Rozemarijn
• bij mensen met een slechte circulatie werkt het uitstekend
• Ook voor het haar heb ik Rozemarijn diverse malen toegepast met succes, in een neutrale shampoo van Chi.

Magie

• Geslacht: Mannelijk
• Planeet: Zon
• Element: Vuur
• Krachten: Bescherming, Liefde, Lust, Mentale Krachten, Exorcisme, Zuivering, Genezen, Slaap, Jeugd

Gebruik

   Rozemarijn verspreidt wanneer het verbrand wordt een krachtige, zuiverende vibratie, en kan gesmeuld worden om een plek te reinigen van negativiteit, vooral voorafgaand op het bedrijven van magische rituelen, het is één van de oudste wieroken. Onder een kussen gelegd verzekert de Rozemarijn van een goede slaap, onder het bed geplaatst beschermt het de slaper tegen alle kwaad en boven de deur gehangen houdt Rozemarijn dieven op afstand. Als je Rozemarijn draagt houdt het je gezond, in bad zuivert het. Een krans van Rozemarijn helpt het geheugen, de geur van het kruid houdt gezond. Rozemarijn wordt al heel lang gebruikt in Liefdes - en Lustwieroken, en poppetjes gevuld met Rozemarijn kunnen genenzen door hun helende kwaliteiten. Een thee van Rozemarijn kan worden gebruikt om de handen mee te wassen voordat je gaat helen, en de blaadjes vermengt met Jeneverbessen kunnen gebrand worden in een ziekenkamer om het genezen te bevorderen.

   Als je kennis wilt vergaren en het antwoord op een vraag wilt weten brandt dan Rozemarijn op houtskool en adem de rook in. Rozemarijn wordt ook geplant om Elfen aan te trekken. De verpoederde blaadjes in linnen gewikkeld en gebonden aan de rechterarm verjagen een depressie en maken emoties vrolijk en licht. Rozemarijn kan als vervanger dienen voor echte Wierook.

Bronnen

• Voor dit artikel gebruikte bronnen

G.van Elteren

Meer

   Wilt u meer weten over dit kruid en vele andere kruiden? Bezoek dan de website van G.van Elteren, http://www.herbasanitas.nl. G.van Elteren is herboriste en geeft o.a. een Opleiding Kruidengeneeskunde en leuke en interessante workshops en cursussen!

^Naar het begin van deze pagina